Het debacle van de sociale woningen

Volgend artikel verschijnt in ’t Vliegerke van februari ’22. ’t Vliegerke is een gratis maandblad van en voor de buurt tussen Boekenbergpark, Jozef Verbovenlei, Te Boelaarpark, Vosstraat en het vliegveld.

In de herfst van vorig jaar stonden er in onze buurt plots sociale eengezinswoningen te koop: Jozef Libertstraat, Luchtvaartstraat, Ruimtevaartlaan, … En wat verder: Valkenputlaan, Apollostraat, Saffierstraat, Berchemlei, Bouwhandelstraat, Frans De Vriendtstraat,… Dat was vreemd want er bestaan lange wachtlijsten van kandidaat-huurders. Gemeenteraadslid Karen Maes (Groen) stelde hierover een vraag aan bevoegd stadschepen Els van Doesburg (N-VA). Karen Maes: “In het bestuursakkoord staat geschreven dat de stad 5.000 nieuwe of grondig vernieuwde sociale woningen wil realiseren. Maar er beweegt echter niet zoveel, integendeel. Eengezinswoningen worden nu verkocht terwijl er een nood is aan dit soort van huizen.” De schepen antwoordde dat sociale woonmaatschappij De Ideale Woning 28 huizen verkocht. Van Doesburg: “De kost om deze huizen verhuurbaar, comfortabel en veilig te maken ligt te hoog.”

Geen geld voor renovatie

De huizen werden verkocht via biddit, een internetplatform voor online verkoop van huizen. Tot mijn stomme verbazing stonden enkele van die huizen luttele tijd later weer te koop. De krant De Standaard deed de zaak uit de doeken. Vastgoedmakelaars liggen op de vinkenslag om deze huizen aan een interessante prijs op te kopen om ze met een fikse meerprijs opnieuw aan te bieden. De krant  haalde een voorbeeld aan van een huis op het Kardinaal Cardijnplein door De Ideale Woning verkocht aan 260.000 euro aan immo-kantoor Pascal van der Vorst. Het kantoor bood de woning  opnieuw te koop aan tegen 317.000 euro. Het kan gortiger: in de Saffierstraat telde BR Vastgoed 75.000 euro bij een huis zonder dat er een vinger naar was uitgestoken. Een bijzonder zure praktijk want het gaat hier om huizen die zijn gebouwd met overheidsgeld, geld van u en mij. Volgens Björn Mallants, directeur van de Vereniging van Vlaamse Huismaatschappijen kan dat niet anders. Mallants: “Renovatie is peperduur en dat geld hebben maatschappijen nodig om andere projecten te financieren.”

Nog honderden miljoenen over

En dan boem paukenslag, tijd voor een coup de théatre. Vlaams minister voor wonen Matthias Diependaele (N-VA) komt met een voorstel op de proppen. En nu moet je even goed volgen. De Vlaamse regering had vorig jaar 1,1 miljard (!) euro beschikbaar voor goedkope leningen aan de sociale huisvestingsmaatschappijen. Slechts 660 miljoen euro daarvan is daadwerkelijk gebruikt. De minister stelt voor om dit geld, publiek geld dus, door te schuiven naar privé-ontwikkelaars. Diependaele: “In ruil moeten die zich ertoe verbinden om een verlaagde huurprijs aan te rekenen.” De kritiek liet niet lang op zich wachten: de maatregel komt neer op een verschuiving van middelen van de zwakste inkomensgroepen naar de bredere middenklasse.

Even Shakespeare bellen

Kijk, tegen zoveel cynisme kan zelfs ik niet op, ik die cynisme tot stijlfiguur heb verheven. Huisvestingsmaatschappijen hebben zogezegd geen geld voor renovatie van hun eigen patrimonium en gooien huizen op de markt waar gehaaide makelaars ze opkopen. Die brengen ze opnieuw in verkoop met ettelijke 10.000 euro’s makkelijke winst. Ondertussen worden  de prijzen van de huizen opgejaagd en betalen jonge stellen zich de pleuris voor een eigen woning. En dan bekent een minister dat hij zijn budget voor sociale woningen niet kwijtgeraakt en het gemakshalve doorschuift naar de particuliere sector, waar gehaaide bouwpromotoren klaarzitten om er gebruik van te maken. Publiek geld welteverstaan. Om het met de woorden van Shakespeare te zeggen: “Something is rotten in the state.”

© ‘t Vliegerke