Een groen monument is niet meer

Op vrijdag 26 april is Piet Gillard overleden. Gillard heeft zich zijn hele leven ingezet voor het behoud van de natuur.

Piet Gillard is in 1935 geboren en getogen in de Unitastuinwijk. Hij had een opleiding van gegradueerde maritieme wetenschappen en transport gevolgd. Maar daarnaast had hij door zelfonderricht hydrologie, geologie, plant- en dierkunde gestudeerd. Gillard is twintig jaar lang achtereenvolgens scheepsagent in de Antwerpse haven en shipping manager in Brussel geweest en is daarna zelfstandig tuin- en landschapsarchitect geworden. Toen de milieuverenigingen ontstonden sprong hij mee op de wagen. Het was de tijd van de opmaak van de ‘gewestplannen’. Gillard was betrokken bij de eerste milieudossiers zoals de bescherming van het Peerdsbos en de Kalmthoutse heide. Dichter bij huis werd hij de eerste voorzitter van VATUV, de Verenigde Actiegroepen Tegen de Uitbreiding van het Vliegveld, een samensmelting van kleine protestbewegingen tegen de komst van Boeings naar Deurne. In die tijd tekende Piet Gillard het plan van het Jan Olieslagerspark, een ontwerp voor het terrein van de luchthaven als de vliegactiviteiten zouden zijn verhuisd naar elders. Veder was de overledene ook actief lid van vzw Natuurreservaten en van de Antwerpse Milieuraad en was hij betrokken bij acties rond de Arenaweide en de Schijn. Zijn ‘compagnon de route’, Juul Slembrouck voegt er aan toe: “Piet was een van de weinige in Vlaanderen die een praktische kennis van bodem en waterhuishouding in functie van natuurbehoud had.”

Hier in Deurne richtte Gillard samen met zijn kompaan Slembrouck de studiegroep Boekenbergpark op. De samenwerking is ontstaan doordat enkele mensen uit nieuwsgierigheid een inventarisatie maakten van de flora in het park en daarbij merkten dat er een rijke vegetatie was. Daar tegenover stond een wanbeheer door de toenmalig zelfstandige gemeente Deurne. De studiegroep is vanaf dan beginnen te ijveren voor echt beheer van het groendomein en heeft zelfs actieve ingrepen uitgevoerd om degradatie tegen te gaan. De leden hebben zelf de paden afgeboord en hebben de verharde en kale hellingen aan de oostelijke kant van de serpetinevijver opengewerkt zodat kruiden en voorjaarsbloeiers opnieuw konden gedijen. In 2006 heeft de werkgroep meegeholpen bij het opstellen van het beheerplan voor het park. Al is het grote verwijt van de leden dat het document stof ligt te vergaren op de tafel van de beleidsverantwoordelijken. Maar als het Boekenbergpark nu een impressie van het Zwarte Woud geeft, is dat mede de verdienste van Piet Gillard.

Voor zijn inzet in het Boekenbergpark kreeg Piet Gillard in 2012 nog de Groene Pluim van de senioren van Groen Antwerpen. Gewezen parlementslid voor Groen Hugo Van Dienderen motiveerde de keuze als volgt: “Piet ligt aan de basis van het ecologisch beheer van het park. Dat was jaren geleden niet vanzelfsprekend. Samen met zijn compagnon Juul Slembrouck werkte hij een nieuwe beheersvorm voor het Boekenbergpark uit. Zij lieten dood hout liggen in plaats van dat keurig te verwijderen. En het ‘onkruid’ mocht groeien. Dat was toen ongehoord. Want dat hout en die kruiden gaven leven aan een boel organismen. Dat was dan op zijn beurt voedsel voor andere dieren. Dat is biodiversiteit, alles is van elkaar afhankelijk. En uiteindelijk van levensbelang voor de mens.” Zelf zei de gevierde toen: “Ik heb op mijn eigen manier geprobeerd de wereld beter te maken”.

Foto boven: Piet Gillard (foto: Eric Soenen)

Foto onder: Piet Gillard ontvangt de Groene Pluim